Diş pulpası, halk arasında “dişin siniri” olarak da anılan, dişin merkezindeki odacıkta ve kök kanallarında bulunan canlı bir dokudur. Bu yapı dişin adeta kalbi ve beyni gibidir; onu besler, dış uyarılara karşı korur ve gelişimini sağlar. Pulpanın sağlığı, dişin canlılığının devamı için kritik öneme sahiptir. Ancak çürük veya travma gibi nedenlerle iltihaplandığında (pülpit), şiddetli ağrılara yol açabilir. Bu durum pulpanın özelliklerini ve tedavi edilmediğinde kanal tedavisi gibi müdahaleleri neden gerekli kıldığını anlamayı önemli hale getirir.
Dişin içindeki canlı doku olan pulpanın yapısı nasıldır?
Pulpa, dişin dışarıdan gördüğümüz şeklinin adeta minyatür bir kopyası gibi dişin içindeki boşluğu doldurur. Dişin en sert tabakası olan minenin altındaki dentin tabakası tarafından çepeçevre sarılarak bir kale gibi korunur. Aslında pulpa ve dentin, gelişimleri ve işlevleri açısından o kadar iç içedir ki bilimsel olarak “pulpa-dentin kompleksi” yani tek bir biyolojik birim olarak kabul edilirler. Bu canlı doku sistemini daha iyi anlamak için iki ana bölümde inceleyebiliriz.
- Birincisi, dişin ağızda görünen taç (kuron) kısmında bulunan taç pulpasıdır. “Pulpa odası” adı verilen bir boşlukta yer alır. Bu odanın, dişin çiğneyici yüzeyindeki tepeciklere doğru uzanan “pulpa boynuzları” adında hassas çıkıntıları vardır. Bu boynuzların konumu, bir çürük temizlenirken hekim için kritik öneme sahiptir. Çünkü bu anatomiye hakim olmadan yapılan dikkatsiz bir müdahale, farkında olmadan pulpaya zarar verme ve onu istenmeyen bir şekilde açığa çıkarma riskini taşır.
- İkincisi ise pulpa odasının tabanından başlayıp dişin kökleri boyunca uzanan kök pulpasıdır. Kök kanalları içinde ilerler ve kökün en ucunda sonlanır. Kök ucunda “apikal foramen” adı verilen bir veya daha fazla küçük açıklık bulunur. Bu açıklık, pulpa için adeta bir yaşam kapısıdır. Dişi hayatta tutan atardamarlar, toplardamarlar, lenf damarları ve sinirler bu kapıdan içeri girer ve dışarı çıkar. Sağlıklı pulpa dokusunun o canlı, pembemsi kırmızı rengi, işte bu zengin kan damarı ağından kaynaklanır.
Mikroskop altında incelendiğinde ise pulpanın çok daha karmaşık bir hücresel yapıya sahip olduğu görülür. Bu yapı onun farklı görevleri yerine getirmesini sağlayan özel ekiplerden oluşur.
- Odontoblastlar: Onları, pulpanın “dentin üreten fabrika işçileri” olarak düşünebiliriz. Pulpanın en dış kenarı boyunca, dentin tabakasının hemen altında tek sıra halinde dizilmişlerdir. Ana görevleri, ömür boyu devam eden bir süreç olan dentin üretimini sağlamaktır. Her bir odontoblastın, ürettiği dentinin içine doğru uzanan ince bir kolu vardır. Bu uzantılar, dentin içindeki mikroskobik kanalcıklar içinde yer alır. İşte bu yapı diş hassasiyetinin temel nedenidir. Açığa çıkmış bir dentin yüzeyine gelen soğuk, sıcak veya tatlı gibi bir uyaran, bu uzantılar aracılığıyla doğrudan pulpa içindeki sinir ağına iletilir ve keskin bir ağrı olarak algılanır.
- Fibroblastlar: Pulpanın ana gövdesindeki en kalabalık hücre grubudur. Onlar, pulpanın yapısal iskeletini inşa eden ve bakımını yapan “destek ekibidir”. Pulpanın bütünlüğünü sağlayan kolajen liflerini ve hücreler arası iletişimi düzenleyen zemin maddesini sentezlerler.
- Kök Hücreler: Belki de pulpanın en şaşırtıcı özelliği, kendi içinde barındırdığı inanılmaz “onarım ekibidir”. Genellikle kan damarlarının etrafında uyku modunda bekleyen bu kök hücreler, kendini yenileme ve en önemlisi yeni odontoblast benzeri hücrelere dönüşme yeteneğine sahiptir. Bir çürük veya travma nedeniyle asıl “fabrika işçileri” olan odontoblastlar öldüğünde, bu kök hücreler aktive olur, hasarlı bölgeye göç eder ve “tamir dentini” adı verilen yeni bir dentin tabakası örerek dişin savunmasına katılırlar. Bu doğal yenilenme potansiyeli, günümüzdeki canlı pulpa tedavilerinin ve rejeneratif endodonti gibi ileri düzey yaklaşımların biyolojik temelini oluşturur.
Pulpanın temel görevleri nelerdir ve diş için neden bu kadar önemlidir?
Pulpanın bu karmaşık yapısı, dişin sağlığını ve bütünlüğünü korumak için birlikte çalışan dört temel ve hayati işlevi yerine getirmesini sağlar. Bu görevlerin her biri, dişin canlı bir organ olarak varlığını sürdürmesi için vazgeçilmezdir.
- Oluşturucu (Formatif) Görev: Pulpanın en temel ve birincil rolü, yaşam boyu dentin üretmektir. Bu süreç dişin ilk oluşumu sırasında birincil dentini, yaşam boyunca yavaş yavaş ikincil dentini (bu yüzden yaşlandıkça pulpa odası yavaşça daralır) ve en önemlisi, bir çürük veya travma gibi bir tehdit karşısında üçüncül (tamir) dentini içerir. Bu tamir dentini, adeta biyolojik bir “yama” gibi davranır. Zararlı etken ile pulpa arasına yeni bir sert doku duvarı örerek pulpayı korumaya çalışır ve çürüğün ilerleyişini yavaşlatır.
- Besleyici (Nutritif) Görev: Pulpanın içindeki zengin kan damarı ağı, dişi içeriden besleyen bir yaşam hattıdır. Tıpkı bir bitkinin kökleri gibi, dişin canlı hücrelerine oksijen, nem ve hayati besinleri taşır. Bu içten gelen nem, dentin tabakasının esnekliğini ve direncini koruması için kritik öneme sahiptir. Pulpa dokusunu kaybetmiş, yani kanal tedavisi görmüş bir diş, bu iç beslenme ve nem kaynağından yoksun kalır. Zamanla daha kırılgan ve dayanıksız hale gelir; tıpkı canlı, esnek bir ağaç dalı ile kolayca kırılan kuru bir dal arasındaki fark gibi.
- Duyusal (Sensör) Görev: Pulpanın yoğun sinir ağı, dişin hassas “alarm sistemi” olarak çalışır. Bu sistem büyük ölçüde sadece ağrı hissini iletmek üzere özelleşmiştir. Sıcaklık değişimleri, basınç, travma veya kimyasal tahriş gibi potansiyel olarak zararlı uyaranları algılar. Ortaya çıkan ağrı, her ne kadar tatsız bir deneyim olsa da aslında dişin bütünlüğüne yönelik bir tehdit olduğunu bize haber veren hayati bir koruyucu mekanizmadır. Bu alarm, tehlikeye dikkatimizi çeker ve bir sorun olduğunu anlayıp diş hekimine başvurmamızı sağlar.
- Savunma/Onarım (Defansif/Reparatif) Görev: Pulpa, iki aşamalı güçlü bir savunma sistemine sahiptir. İlk savunma hattı, yerleşik bağışıklık hücreleri ve zengin kan damarı ağı tarafından yönetilen iltihabi yanıttır. Bu sistem, çürük gibi nedenlerle dişin içine sızmaya çalışan istilacı bakterileri bulup etkisiz hale getirmek için bir ordu gibi çalışır. İkinci savunma hattı ise onarım yanıtıdır. Hasara cevap olarak başta bahsettiğimiz odontoblastlar veya kök hücrelerden dönüşen yeni hücreler tarafından tamir dentini oluşturulmasını içerir. Bu yeni dentin, pulpayı tahriş edici etkenden yalıtan fiziksel bir bariyer sağlar ve çürüğün ilerlemesini yavaşlatabilir veya durdurabilir.
Özünde, bir diş pulpa olmadan da ağızda fonksiyon görebilir, ancak artık canlı bir organ değildir; cansız ve daha kırılgan bir yapıya dönüşür. Pulpanın sağlığı, bu dört görevin sürekli ve dengeli bir şekilde çalışmasıyla korunur.
Pulpada iltihaplanma, yani pülpit, neden olur?
Pülpit olarak adlandırılan pulpa iltihabı, neredeyse her zaman dişin koruyucu mine ve dentin tabakalarını aşan bir dış etkene karşı gelişen bir savunma yanıtıdır. Peki, bu iltihabın arkasındaki başlıca suçlular nelerdir? Başlıca nedenler şunlardır:
- Bakteriyel istila (çürükler)
- Fiziksel travma
- Tedavilere bağlı tahriş
- Kronik tahriş (diş gıcırdatma)
Pülpitin ezici bir çoğunlukla en yaygın nedeni, tedavi edilmemiş bir diş çürüğünden kaynaklanan bakterilerdir. Çürük mineyi aşıp daha gözenekli olan dentin tabakasına ulaştığında, bakterilerin ürettiği toksinler dentin içindeki mikroskobik kanalcıklar yoluyla pulpaya sızmaya başlar. Bu sızıntı, pulpa fiziksel olarak açığa çıkmadan bile hafif bir iltihabi reaksiyonu tetikler. Lezyon pulpaya ulaştığında ise doğrudan bakteri teması gerçekleşir ve artık daha şiddetli, yerleşik bir enfeksiyon başlamış olur.
Dişe gelen fiziksel bir travma da önemli bir pülpit nedenidir. Düşme veya yüze alınan sert bir darbe sonucu dişin kuronunda pulpayı doğrudan ağız ortamına ve bakterilere maruz bırakan bir kırık oluşabilir. Bazen kırık olmasa bile, sarsıntı tipi bir yaralanma, kök ucundaki hassas damar-sinir paketine zarar vererek veya kopararak pulpanın kan akışını kesebilir. Tıpkı bir çiçeğin sapının bükülüp su almasının engellenmesi gibi, bu damarsal hasar da iç kanamaya, iltihaplanmaya ve sonunda pulpanın kansız kalarak ölmesine (iskemik nekroz) yol açabilir.
Bazen diş tedavileri de istemeden pülpite neden olabilir. Dolgu yapımı sırasında yüksek hızlı bir aletin oluşturduğu ısı, dentinin aşırı kurutulması veya bazı dolgu materyallerinin kimyasal tahrişi, alttaki pulpa dokusunu yaralayabilir. Ayrıca diş gıcırdatma (bruksizm) gibi kronik, düşük seviyeli mekanik tahrişler de zamanla pulpanın iltihaplanmasına ve yorulmasına yol açabilen faktörlerdendir.
Diş ağrısı ne zaman “geri döndürülebilir” ve ne zaman “geri döndürülemez” bir pulpa sorununa işaret eder?
Pülpitin klinik olarak “geri dönüşümlü” ve “geri dönüşümsüz” olarak sınıflandırılması, tedavinin seyrini tamamen belirleyen kritik bir ayrımdır. Bunlar iki farklı hastalık değil ilerleyici bir iltihap sürecinin iki farklı aşamasıdır. Hekimin görevi, hastanın anlattığı belirtileri ve yapılan testleri bir araya getirerek pulpanın bu yolda nerede olduğunu doğru bir şekilde tespit etmektir.
Geri Dönüşümlü Pülpit
Bu durum pulpa dokusunun hafif veya orta derecede iltihaplandığı, ancak iltihaba neden olan etken (genellikle çürük) derhal ortadan kaldırıldığında tamamen iyileşme ve sağlıklı durumuna geri dönme potansiyeline sahip olduğu bir aşamayı temsil eder. İltihap sınırlıdır ve pulpanın kan dolaşımı kalıcı olarak bozulmamıştır. Geri dönüşümlü pülpitin en belirgin belirtileri şunlardır:
- Uyaranla başlayan ağrı
- Keskin ve kısa süreli
- Genellikle soğuk ve tatlıya hassasiyet
- Uyaran kalkınca hemen geçen ağrı
Bu ağrı profili, pulpanın en dış katmanlarındaki A-delta sinir liflerinin verdiği “ilk alarm” tepkisidir. Tedavinin amacı pulpanın canlılığını korumaktır. Bu tahrişin kaynağını ortadan kaldırıp, dişe iyi ve sızdırmaz bir dolgu yaparak sağlanır. Doğru tedavi edildiğinde pulpa iyileşir ve belirtiler tamamen ortadan kalkar.
Geri Dönüşümsüz Pülpit
Bu pulpanın artık kendi kendine iyileşemeyeceği daha şiddetli ve kalıcı bir iltihap durumunu ifade eder. İltihaplanma süreci, dişin içindeki basıncın önemli ölçüde arttığı, kan damarlarının sıkıştığı ve doku ölümünün başladığı bir noktaya ilerlemiştir. Pulpa, esnemeyen sert dentin duvarları içinde hapsolduğu için, iltihaplandığında şişemez. Bu durum artan basıncın kan damarlarını ezmesine ve kan akışını keserek dokunun kendi kendini yok etmesine yol açar; tıpkı parmağınıza dar gelen bir yüzüğün zamanla parmağı boğması gibi. Geri dönüşümsüz pülpitin klasik belirtileri şunlardır:
- Kendi kendine başlayan (spontane) ağrı
- Zonklayıcı ve künt karakterde
- Dakikalarca, hatta bazen saatlerce süren, geçmeyen ağrı
- Genellikle sıcağa karşı artan hassasiyet
- Bazen soğuk uygulamanın geçici rahatlama sağlaması
- Yeri zor tespit edilen, yayılan ağrı
Bu ağrı profili ise pulpanın daha derinlerindeki C-liflerinin, artan doku basıncına verdiği “derin, zonklayıcı alarm” tepkisidir. En aldatıcı durumlardan biri, bu şiddetli ağrının bir süre sonra aniden kesilmesidir. Bu bir iyileşme belirtisi değil tam aksine pulpa dokusundaki sinirlerin de öldüğünün ve hastalığın bir sonraki aşamaya, yani pulpa nekrozuna (pulpa ölümü) geçtiğinin acı bir işaretidir.
Pulpa öldüğünde, yani nekroz geliştiğinde dişe ne olur?
Pulpa nekrozu, tedavi edilmemiş bir geri dönüşümsüz pülpitin son durağı veya dişin kan akışını kesen bir travmanın doğrudan sonucudur. Bu durum pulpa dokusunun tamamen öldüğü ve canlılığını yitirdiği anlamına gelir. Nekrotik bir pulpa sahip diş, tanım olarak cansızdır (non-vital). Sinirler artık işlev görmediği için, diş sıcak veya soğuk gibi termal uyaranlara yanıt vermez.
Pulpa kaynaklı bir ağrı olmasa da diş ısırmaya veya üzerine hafifçe vurulmasına karşı hassas hale gelebilir. Bu hassasiyetin kaynağı artık pulpanın kendisi değil iltihaplanma sürecinin kök ucunu aşıp dişi çevreleyen kemik dokusuna yayılmış olmasıdır. Nekrotik bir dişin tipik belirtileri şunlardır:
- Sıcak ve soğuğa karşı tam duyarsızlık
- Isırmaya veya dokunmaya karşı hassasiyet
- Diş renginde zamanla oluşan grileşme veya sararma
Özellikle ön dişlerde sıkça görülen bu renk değişikliği, pulpa odası içinde parçalanan kan ürünlerinin ve ölü dokunun, gözenekli dentin tabakasını içeriden lekelemesinden kaynaklanır.
Pulpanın ölümü patolojik sürecin sonu değil kritik bir dönüm noktasıdır. Cansız diş, artık hastalığın olduğu yer (pülpit) olmaktan çıkıp, yeni bir hastalığın (kök ucu iltihabı) birincil kaynağı haline gelir. Kök kanalının kapalı, havasız ortamı, patojen bakteriler için ideal bir kuluçka merkezi olur ve enfeksiyonun bir sonraki aşamaya geçmesi için zemin hazırlar.
Tedavi edilmeyen pulpa enfeksiyonu sonucu kök ucu iltihabı (apikal periodontitis) nasıl gelişir?
Enfekte, nekrotik bir kök kanalının içindeki bakteriler ve toksinler kök ucundan dışarı sızdığında, çevreleyen çene kemiği dokusunda bir iltihabi ve bağışıklık yanıtını tetikler. Bu durum yerleşik bir endodontik enfeksiyonun röntgendeki ve klinikteki tezahürü olan periapikal hastalığın başlangıcını işaret eder.
Vücudun bu bölgedeki bağışıklık tepkisi, kemiği eriten hücreleri (osteoklastlar) aktive eder. Bu kök ucu kemiğinin giderek erimesine neden olur ve röntgende kök ucunda koyu renkli bir alan (lezyon) olarak görünür. Bu durum tedavi edilmediğinde ciddi sonuçlara yol açabilir. Olası sonuçlar ve komplikasyonlar şunları içerir:
- Kronik kök ucu lezyonu
- Akut apikal apse (şişlik, şiddetli ağrı)
- Diş etinde sivilce benzeri akıntı yolu (fistül)
- Enfeksiyonun yüze ve boyuna yayılması
- Genel sağlığı tehdit eden sistemik sorunlar
Kronik durumun akut bir alevlenmesi, kök ucunda lokalize bir irin (pus) birikintisi olan periapikal apse oluşumuna yol açabilir. Bu durum genellikle şiddetli, zonklayıcı ağrı, yüzde veya diş etinde şişlik ve dişe dokunmaya karşı aşırı hassasiyet ile ilişkilidir. Apsenin yarattığı basınç, dişi hafifçe yuvasından dışarı iterek hastanın ısırdığında dişinin “yüksek” olduğu hissine kapılmasına neden olabilir. Bazen vücut, iltihabın dışarı akmasını sağlayan ve “fistül” adı verilen bir yol oluşturur. Bu diş etinde sivilce benzeri bir ağızdan iltihabın boşalarak basıncı ve akut semptomları azalttığı bir kanaldır.
En önemlisi, tedavi edilmemiş bir endodontik enfeksiyonun sonuçları her zaman çeneyle sınırlı kalmaz. Enfeksiyon, baş ve boyundaki doku aralıkları yoluyla yayılarak ciddi ve potansiyel olarak yaşamı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir. Bu potansiyel, endodontik tedaviyi sadece bir dişi kurtaran bir işlem olmaktan çıkarıp, hastanın genel sağlığını koruyan kritik bir müdahale seviyesine yükseltir.
Diş hekimleri pulpa sorunlarının teşhisini nasıl koyar?
Doğru teşhis, başarılı bir tedavinin mutlak temel taşıdır. Hekim, pulpa hastalığının hangi aşamada olduğunu belirlemek için bir dedektif gibi çalışır; hastanın anlattıkları, klinik muayene ve bir dizi objektif testi bir araya getirerek doğru sonuca ulaşır.
Süreç hastanın ağrısının öyküsünü dikkatle dinlemekle başlar. Ağrı kendiliğinden mi başlıyor, yoksa bir şey mi tetikliyor? Ne kadar sürüyor? Keskin mi, zonklayıcı mı? Bu soruların cevapları, geri dönüşümlü bir durum ile geri dönüşümsüz hastalık arasında ayrım yapmaya yardımcı olur. Ardından, çürük, renk değişikliği veya şişlik gibi belirtileri aramak için dikkatli bir klinik muayene yapılır. Bunu, durumu doğrulamak için yapılan objektif testler izler. Kullanılan başlıca teşhis yöntemleri şunlardır:
- Klinik muayene
- Perküsyon (tıklatma) testi
- Termal (soğuk/sıcak) testler
- Elektrikli pulpa testi (EPT)
- Radyografiler (2D röntgen)
- Konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (3D görüntüleme)
Perküsyon (tıklatma) testi, dişe bir aletle hafifçe vurularak yapılır. Bu testteki ağrı, pulpanın kendisinde değil iltihabın kök ucunu çevreleyen dokulara yayıldığını düşündürür. Termal testler, özellikle soğuk testi, en güvenilir duyarlılık testlerinden biridir. Dişe soğuk bir pamuk pelet uygulanır. Normal bir pulpa, uyaran kalktığında hemen geçen kısa, keskin bir his verirken, geri dönüşümsüz pülpitte ağrı dakikalarca devam eder. Yanıt alınamaması ise genellikle pulpanın öldüğünü (nekroz) gösterir. Radyografiler (röntgen), çürüğün derinliğini, pulpa odasının boyutunu ve en önemlisi kök ucundaki kemik değişikliklerini değerlendirmek için vazgeçilmezdir. Yerleşik bir endodontik enfeksiyonun en belirgin radyografik işareti, kök ucundaki koyu renkli bir alandır. Geleneksel 2 boyutlu röntgenlerin yetersiz kaldığı karmaşık durumlarda ise dişin ve çevresindeki yapıların 3 boyutlu görüntüsünü sunan Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi (CBCT) gibi ileri teknolojiler, normal röntgenlerin gözden kaçırabileceği sorunları tespit etmede çok üstündür.
Canlı pulpa tedavileri (VPT) ile pulpayı kurtarmak mümkün müdür?
Kesinlikle evet. Modern endodonti felsefesi, mümkün olan her durumda pulpanın canlılığını ve işlevini korumaya odaklanan daha biyolojik ve koruyucu bir yaklaşıma doğru kaymıştır. Canlı Pulpa Terapisi (VPT), pulpanın kendi içindeki iyileşme kapasitesinden yararlanan bir dizi tedaviyi kapsar. Biyoaktif materyallerdeki gelişmeler, bu tedavilerin başarısını ve uygulanabilirliğini önemli ölçüde artırmıştır. Canlı pulpa tedavisi çeşitleri şunlardır:
- İndirekt pulpa kuafajı
- Direkt pulpa kuafajı
- Kısmi pulpotomi
- Tam (kuronal) pulpotomi
İndirekt pulpa kuafajı, çok derin çürüklere sahip ancak pulpanın hala canlı olduğu durumlarda uygulanır. Bu teknikte, çürüğün büyük kısmı temizlenir, ancak pulpanın hemen üzerindeki çok ince bir dentin tabakası bilinçli olarak yerinde bırakılır. Bu tabakanın üzerine biyouyumlu bir materyal yerleştirilir ve diş sızdırmaz bir dolgu ile kapatılır. Amaç çürüğü mühürleyerek durdurmak ve alttaki pulpanın kendini onararak yeni bir koruyucu dentin tabakası (tamir dentini) oluşturmasını teşvik etmektir.
Direkt pulpa kuafajı, tedavi sırasında veya küçük bir çürük nedeniyle pulpanın toplu iğne başı kadar küçük bir alanda açığa çıktığı durumlarda endikedir. Bu işlemde, doğrudan pulpa dokusunun üzerine biyouyumlu bir kaplama materyali yerleştirilir. Amaç pulpayı bakterilerden koruyan ve açığa çıkma bölgesinde bir “dentin köprüsü” adı verilen sert bir doku bariyerinin oluşumunu teşvik eden biyolojik bir mühür oluşturmaktır. Bu işlemde MTA (Mineral Trioksit Agregat) veya Biodentine® gibi modern biyoaktif materyaller, eski tip kalsiyum hidroksit materyallerine göre çok daha yüksek ve kalıcı başarı oranları göstermektedir.
Pulpotomi ise pulpanın bir kısmının cerrahi olarak çıkarıldığı bir VPT prosedürüdür. Kısmi pulpotomi, genellikle açığa çıkan bölgenin hemen altındaki 1-2 mm’lik en iltihaplı pulpa dokusunun çıkarılmasını içerir. Tam (kuronal) pulpotomi ise pulpa odasındaki tüm pulpa dokusunun kök kanallarının giriş seviyesine kadar çıkarılmasıdır. Geleneksel olarak süt dişlerinde kullanılırken, son yıllardaki yüksek kaliteli kanıtlar, MTA gibi materyallerle yapıldığında, semptomatik geri dönüşümsüz pülpitli yetişkin daimi dişlerde bile kanal tedavisine yakın başarı oranları sunduğunu göstermiştir. Bu belirli vakalarda kanal tedavisine daha az invaziv ve daha hızlı bir alternatif sunar.
Pulpa kurtarılamadığında uygulanan kanal tedavisi (RCT) nedir?
Pulpa geri dönüşümsüz olarak iltihaplandığında veya öldüğünde, canlılığını korumak artık bir seçenek değildir. Bu durumlarda, enfeksiyonu ortadan kaldırmak, tekrarlanmasını önlemek ve dişi ağızda fonksiyonel bir birim olarak tutmak için tasarlanmış kesin tedavi konvansiyonel kök kanal tedavisi (RCT)’dir. Birçok insanın korkulu rüyası olsa da modern anestezi teknikleri ve teknolojiler sayesinde kanal tedavisi artık ağrısız bir şekilde tamamlanabilen bir prosedürdür.
Kanal tedavisinin başarısı, üç temel biyolojik ve mekanik hedefe dayanır. Bu hedefler şunlardır:
- Temizleme (enfeksiyonu yok etme)
- Şekillendirme (kanalları doldurmaya hazırlama)
- Doldurma (kanalları sızdırmaz şekilde kapatma)
Birincil biyolojik amaç olan temizleme, kök kanalı sistemindeki tüm canlı, iltihaplı, ölü ve enfekte pulpa dokusunu tamamen ortadan kaldırmaktır. Bu kök ucu hastalığının temel nedeni olan mikroorganizmaların ve toksinlerinin yok edilmesini içerir. Şekillendirme aşamasında, kök kanalları özel aletlerle stratejik olarak genişletilir. Bu dezenfektan solüsyonların kanal sisteminin en uç noktalarına kadar etkili bir şekilde ulaşmasını sağlamak ve kanalları, dolgu materyalinin yoğun ve kontrollü bir şekilde yerleştirilmesine olanak tanıyacak pürüzsüz bir şekle getirmek için yapılır. Son amaç olan doldurma ise, temizlenmiş ve şekillendirilmiş tüm kök kanalı sistemini üç boyutlu olarak sızdırmaz bir materyalle kapatmaktır. Bu kalan mikroorganizmaları hapseten ve en önemlisi kanal sisteminin yeniden enfekte olmasını önleyen hermetik bir mühür oluşturur.
Diş Hekimi Yaşar Çınar NAR, 2001 yılında mezun olduğu Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nden bu yana diş hekimliğinde akademik ve klinik deneyimini sürekli geliştirmiş, İtalya Marconi Üniversitesi’nde Oral İmplantoloji yüksek lisansı (M.Sc.) tamamlamıştır.
Kamu ve özel sektörde edindiği tecrübe, Anadolu Üniversitesi ve Çukurova Üniversitesi’ndeki işletme eğitimleriyle yönetsel becerilerle birleşmiş; 2017’de Özel Altınkoza Hastanesi Diş Kliniği’ni kurarak kurucu hekim ve klinik direktörü olmuştur.
Genel anestezi altında uygulanan ağrısız diş tedavileri, ileri implant cerrahisi ve estetik uygulamalarda uzman olan Dr. NAR, Almanya denkliği ile yurt dışında da hasta kabul etmekte, sağlık turizmi kapsamında uluslararası hizmet vermektedir
